Δε σας φαίνεται περίεργο πως αισθανόμαστε ένοχοι όταν κάνουμε κάτι για τον εαυτό μας; Δε σας φαίνεται ακόμα πιο περίεργο πως αισθανόμαστε ότι κάνουμε κάτι λάθος όταν βάζουμε τον εαυτό μας και τις δικές μας ανάγκες μπροστά από τις ανάγκες των άλλων; Ίσως να μη σας φαίνεται περίεργο επειδή το έχετε συνηθίσει..αλλά για σκεφτείτε το λιγάκι.

Δυστυχώς, οι περισσότεροι από εμάς, κατά τη διάρκεια της παιδικής μας ηλικίας, έχουμε μάθει πως είναι εγωιστικό να βάζουμε προτεραιότητα στις δικές μας ανάγκες. Πως αν πούμε “όχι” σε κάποιον που ζητάει κάτι από εμάς, είμαστε εγωιστές και…ΚΑΚΟΙ άνθρωποι! “Δεν ντρέπεσαι;” σε ρωτάνε. “Τι σκύλα είναι αυτή, μόνο τον εαυτό της σκέφτεται”, λένε πίσω απ’ την πλάτη σου, χωρίς καν να σκεφτούν πως αυτοί είναι οι εγωιστές που απαιτούνε να θυσιάσεις κάτι για αυτούς.

Αυτοί οι απαιτητικοί άνθρωποι (ίσως υποσυνείδητα πλέον) λειτουργούν με δύο συναισθηματικά επιχειρήματα. Το πρώτο είναι να σε κάνουν να αισθανθείς πως το δικό τους πρόβλημα είναι αυτομάτως και δικό σου. Αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο στην Ελλάδα, όπου είμαστε εξπέρ στον συναισθηματικό εκβιασμό. Το δεύτερο υπονοούμενο είναι πως θα σε θεωρήσουν όλοι ως κακό άνθρωπο αν δεν το κάνεις.

Αυτή η πλύση εγκεφάλου άρχισε και σε εμένα από την παιδική μου ηλικία. Έφτασα σε ένα σημείο που έδινα τα πάντα στους άλλους, με αποτέλεσμα να μην ικανοποιώ τις δικές μου ανάγκες και να αισθάνομαι συνέχεια πως κάτι μου λείπει. “Ναι μαμά θα το κάνω τώρα αν και έχω να διαβάσω, ναι φιλενάδα το ξέρω ότι το χρειάζεσαι αύριο αν και έχω να παραδώσω κάτι, ναι σύντροφέ μου θα πάμε στο τάδε μέρος αν και ήθελα να δω τον πατέρα μου, ναι αδελφούλα μου θα σου δανείσω λεφτά αν και τα χρειάζομαι να ξεπληρώσω δικά μου χρέη, ναι συνεργάτη μου θα σου δανείσω τον υπολογιστή μου να κάνεις δουλειά σου αν και αυτό σημαίνει πως δεν θα κάνω την δική μου…”

Τώρα, όμως, τα βλέπω λίγο διαφορετικά τα πράγματα. Είδα πως όταν λέω “ναι” στους άλλους, ουσιαστικά λέω “όχι” στον εαυτό μου. Αισθανόμουν πληγωμένη και γι’ αυτό πρώτα θα κατηγορούσα αυτούς που με “ζόρισαν” να το κάνω, αλλά ύστερα καταλάβαινα πως τα είχα με τον εαυτό μου που δεν μπόρεσα να πω “όχι”, οπότε έριχνα το φταίξιμο σε εμένα και αισθανόμουν χάλια. Δεν καταλάβαινα πόσο κακό μου έκανα και παρηγορούσα τον εαυτό μου με το ότι έχω κάνει κάτι καλό για τον συνάνθρωπό μου…αλλά η παρηγοριά μου δεν αρκούσε.

Ευτυχώς υπάρχουν τρόποι να απαλλαχτείτε από τη συναισθηματική αυτή πίεση:
1) Μόλις σου ζητήσει κάποιος κάτι που δεν είσαι σε θέση να δώσεις, πες “όχι” με τον καλύτερο τρόπο που μπορείς, πχ, “Θέλω να σε βοηθήσω, αλλά δεν μπορώ να σε βοηθήσω αυτή τη στιγμή γιατί έχω την τάδε υποχρέωση…” Stay strong και μην κρίνεις τον εαυτό σου γι’ αυτήν την κίνηση. Κάνεις κάτι καλό για τον εαυτό σου…συνέχισε στο επόμενο στάδιο.

2) Αυτοί αμέσως θα σου πουν “μα πρέπει να γίνει έτσι και δεν έχω άλλη λύση”. Με τον καλύτερο τρόπο που μπορείς, πρέπει να τους δείξεις πως είναι δικό τους πρόβλημα και όχι δικό σου, πχ. “Σε καταλαβαίνω απόλυτα, αλλά αυτό αφορά εσένα και όχι εμένα – και είμαι σίγουρος πως θα βρεις κάποια άλλη λύση”. Εδώ είναι που αρχίζουν και σε μισούν. Μην τρομάξεις…και μην οπισθοδρομήσεις! Μείνε ακέραιος ώστε να απολαύσεις τη στιγμή που λες “ναι” στον εαυτό σου. Σκέψου τον εαυτό σου ως φίλαυτο και όχι ως εγωιστή. Δεν μπορεί να βρει άλλο επιχείρημα πλέον να σε πείσει, γιατί έχεις απόλυτο δίκιο. Πρότεινε και μια άλλη λύση αν την έχεις…έτσι για το καλό!

3) Τώρα ήρθε η στιγμή να μην σε επηρεάσει το τι θα πουν οι άλλοι για εσένα. Να καταλάβεις πως ποτέ δεν το έχεις ελέγξει αυτό και ποτέ δεν πρόκειται να το ελέγξεις, ανεξάρτητα από το πόσο προσπαθείς να είσαι αυτό που νομίζεις ότι πρέπει να είσαι για να λένε αυτό που θέλεις να λένε.

4) Πες στον εαυτό σου ένα τεράστιο ΜΠΡΑΒΟ που τόλμησες να σκεφτείς και να ικανοποιήσεις τις δικές σου ανάγκες. Έχεις κερδίσει το παιχνίδι. Συγχαρητήρια!

Δε λέω πως είναι πάντα σωστό να σκεφτόμαστε τον εαυτό μας – υπάρχουν καταστάσεις στις οποίες θα επιλέξουμε δίχως δεύτερη σκέψη να βοηθήσουμε τον συνάνθρωπό μας και ας μην κάνουμε κάτι που θέλαμε να κάνουμε εκείνη την στιγμή…δε χάνουμε και τίποτα!

Δεν υπάρχει τίποτα εγωιστικό, όμως, στο να αγαπάς και να συμπονάς τον εαυτό σου όσο και τους άλλους. Είναι θέμα ισορροπίας. Αγάπα τον εαυτό σου όσο αγαπάς τους άλλους. Έχε την ίδια συμπόνια για τον εαυτό σου που έχεις για τους άλλους. Δώσε στον εαυτό σου αυτό που θα έδινες στους άλλους. Και πάνω απ’ όλα, μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θα ήθελες να σου κάνουν.

Ίσως τότε να είσαι σε θέση να προσφέρεις κάτι που δε θα μπορούσες να προσφέρεις αν δεν είχες κάνει αυτό το δώρο στον εαυτό σου: να εκπληρώσεις μια δική σου επιθυμία. Να, αν δεν το είχα κάνει αυτό, θα είχα δανείσει τον υπολογιστή μου στον συνεργάτη μου και δεν θα έγραφα αυτό το άρθρο. Το να γράψω αυτό το άρθρο όχι μόνο με ευχαρίστησε, αλλά ελπίζω να βοηθήσει κάποιους από εσάς να πάρετε μια διαφορετική απόφαση, η οποία θα καταλήξει στην δική σας ευχαρίστηση επίσης.